Adam Ferguson’un Düşüncesinde Siyaset ve Ahlak

Aydınlanma yüzyılı, hem felsefe hem bilim hem de siyasi tarih açısından önemli bir dönemeçtir. Başta Avrupa olmak üzere birçok ülkede aydınlanmanın etkisi görülmektedir. Aydınlanma sürecinin ortaya çıkması ülkelere göre hem zamansal hem de işleyiş açısından farklılıklar göstermiştir. Aydınlanmanın, ortaya çıktığı bütün kültürlerde, geçmişin olumsuz etkilerinden kurtulup gelecekte insanların her anlamda refah içerisinde olduğu özgür ve mutlu bir yaşamı inşa etme hedefi vardır. Bu hedef, toplumun üst kademesinden talep edildiği kadar alt tabakalardan da arzu edilmiştir. Çünkü Ortaçağ boyunca kilise bütün siyasi, hukuki, bilimsel ve sosyal alanlarda baskısını hissettirmiş ve Avrupa toplumlarını her manada sindirmiştir. Bundan dolayı insanlar bu baskıcı rejimin etkisinden kurtulmak için arayışa girmişlerdir. Yapılan baskılardan kurtulmanın çözümünü de kiliseye karşı birleşmekte ve baskıyı azaltacak olan eylemlerin artırılmasında bulmuşlardır. Aydınlanma kendi aktörlerini yaratmıştır. Bunlar mason locaları, kadın kulüpleri (salon), dernekler, üniversiteler, topluluklar ve ansiklopedistlerdir. Bahsedilen bu aktörler sayesinde toplumun her kesimini bir araya getirerek farklı fikirlerin bilinir ve tartışılır hale gelmesine imkân hazırlamışlardır. Aydınlanma sürecinin önemli aktörlerinden birisi de Adam FERGUSON’dur. Siyaset ve ahlak ile alakalı olarak önemli eserler vermiştir. Özellikle insanın doğası, sivil toplum ve ilerleme konularını ahlak-siyaset ilişkisi bağlamında ele alması, onu Aydınlanma felsefesinin önemli bir figürü haline getirmiştir. Bu eserde Adam FERGUSON’un siyaset ve ahlak düşüncesi Aydınlanma felsefesi bağlamında incelenmiştir.